STATÜ NEDİR?
Statü Terimi Modem Sosyal Bilimde;
- Bir sosyal sistemde aynı yapı içinde bulunan başkalarıyla karşılıklı davranış kalıplarını içeren konum,
- Saygınlık dağılımı içinde bulunan yer (ki bu zaman zaman örtük de olsa haklar, sorumluluklar, güç ve otoriteyle ilişkilidir yüksek ve düşük statü gibi)
- Bir sosyal sistemde saygınlık dağılımında ulaşılan yüksek yer (statü elde etme çalışmak gibi) gibi anlamla ifade eder.
- Bir kişi aynı andan birden çok statüye sahip olabilir. resimdeki bireyin adı Zehra olsun; Zehra hem evin kızı hem bir abla hem öğrenci hemde bir müzisyendir...
STATÜ ÇEŞİTLERİ
1. Verilmiş (Edinilmiş)Statü: Kişilerin yetenek ve becerilerine bakmadan ve onların bir çabası olmadan, kendileri dışındaki faktörler tarafından sağlanır. yani kişi doğumuyla, cinsiyetiyle veya yaşıyla ilgili bu statüyü elde eder. örneğin; yaşlı, genç, erkek, kadın, siyah, beyaz...
2. Kazanılmış statü: Kişilerin kendi çabaları sonucu elde ettikleri statüdür. Örneğin; anne, baba, öğretmen rolü çok büyüktür ve çabuk değişebilir.
Sosyal Prestij (İtibar): Bir bireye ya da kümeye (grup) başka birey ya da kümelerle, ilişkilerinde üstünlük sağlayan duruma denir. doktorluk statü, doktorun sevilmesi, aranması durumuna prestij denir.
3. Anahtar (Temel) Statü: Bireyin sahip olduğu statülerden toplum da en etkin olanına anahtar statü denir. Anahtar statü toplum içindeki kişiliğini belirler. Cumhurbaşkan, general, öğretmen, imam genellikle kişinin diğer statülerine göre anahtar statü niteliği taşır.
Statü Özellikleri
1. Her insan birden fazla statüye sahip olabilir.
2. Bazıları doğuştan bazıları sonradan kazanılır.
3. Bazıları doğumdan ölüme kadar değişmezken koşulları daha kolay değişir.
4. Her statü belli kurallara bağlıdır.
5. Statü arası ilişkiler ağı vardır.
6. Toplumdan topluma değişiklik gösterebilir.
Rol Nedir? toplumun bireyden statüsüne uygun olarak beklediği davranışlarına rol denir. kişinin her taşıdığı statüye göre bir çok rolleri vardır. her rol, diğer rollerle olan ilişkilerinin derecelerine göre var olur ve anlam kazanır. Statünün dinamik yönüdür. Bir kimse hem öğretmen, hem sporcu hem parti üyesi olabilir.
Rol Pekişmesi: Rollerin birbirini kolaylaştırmasıdır. ana okulu öğretmeni.
Rol Çatışması: Bireyin sahip olduğu statülerine uygun rolleri arasında herhangi birine uygun davranışı yapacağına karar verememesi haline rol çatışması denir. Örneğin: bir müdürün evde müdür rolüne devam etmesi, subayın evdekilere askermiş gibi davranması.
